Logo
HEEMKUNDIGE KRING ZWIJNDRECHT BURCHT

Graag uw opmerkingen en andere interessante informatie. Bezoek ons Forum .

Bij de bouw van de spoorweg Antwerpen-Gent via Sint-Niklaas door de Société des Chemins de Fer “Pays de Waes” lag het toenmalige station van Zwijndrecht ter hoogte van de huidige Burchtsestraat. Men liep toen vanaf dit station via weg n° 6 via “de dreef” (de huidige Statiestraat) naar het dorp. Weg n° 6 liep over een totaal van 1 992 meter afstand en vormde de verbinding tussen het Heiken en de Borgerweertpolder.  De wijk waar nu de Laarstraat loopt, heette toen nog Oude Molenkouter.

In die jaren was het geweldig sjiek om zo dicht mogelijk bij de spoorweg (of een belangrijke straat, aan een kanaal, aan een tramlijn) te wonen.  Men woonde dan “bij de vooruitgang”. De huidige Laarstraat werd samen met de Statiestraat aangelegd en beiden werden met een groots volksfeest opengesteld op 19.06.1904.  De gronden langs de toen “nieuwe” Laarstraat werden vooral gebruikt voor landbouw.  Maar dat was al aan het veranderen; onder andere door de bouw van de villa Buyst.  
De bouw van deze villa begon in 1902 maar het was pas op 01.05.1911 dat de familie Buyst het huis betrok.  De heer des huizes was een makelaar in verzekeringen die voorheen aan de Statiestraat woonde met twee zonen en een dochter.  In april 1918 hebben zij onze gemeente verlaten om in Antwerpen te gaan wonen.   Wie er tussen 1902 en 1911 in het huis woonde of wat er tijdens die 9 jaar gebeurde, is onbekend.  Ook de naam van de architect is verloren gegaan in de tijd.

2014-09-HKZB018226-VillaBuijstDe Villa Buyst aan de Laarstraat. Vergelijk de grote leegte rondom de villa met de volgebouwde straat vandaag. Foto rond 1920.

De villa werd opgetrokken in Art Nouveau-stijl; een stijl die zich kenmerkt door het gebruik van giet- en smeedijzerwerk en glas in vloeiende lijnen en die slechts een korte bloeitijd kende (van rond 1890 tot aan de Groote Oorlog).  Er werden veel dieren- en plantenfiguren in gebruikt.  Ook in villa Buyst is deze stijl te herkennen namelijk door de mooie siertegels met pauwen in de voorgevel, de windhaan met geel en rood glaswerk, de vorstkam op het dak en in het terrasje op de eerste verdieping.  Het torentje en de trap naar de voordeur, de lijnen in gele baksteen, geven het huis een zekere status.  Ergens in de tijd is er dan ook nog een garage naast het huis gebouwd.  Gelukkig werden dezelfde kleuren baksteen gebruikt en past het geheel goed bij elkaar.  De tuin werd nooit uitbundig bepland met allerlei monumentale bomen of planten zoals dat wel gedaan werd aan bijvoorbeeld de villa van Goey of de villa Roosenberg.
Er zijn wel veranderingen aangebracht aan het oorspronkelijke huis.  Maar het had erger kunnen zijn: in 1985 wou de toenmalige eigenares de villa laten afbreken om er een nieuw huis te zetten.  De gemeente Zwijndrecht wou echter dat de nieuw te bouwen woning aan de rooilijn kwam te staan.  Dit was iets wat de toenmalige eigenares absoluut niet wou.  Het huis bleef staan en staat sindsdien ook op de VIOE-lijst van bouwkundig erfgoed.  De villa werd niet alleen als woonhuis gebruikt.  Zo waren er onder andere een schoonheidssalon in gevestigd maar ook een houtzagerij.  Nu wordt de villa (toch al 112 jaar oud) knap onderhouden door de huidige bewoners. In het kader van Open Monumentendag 2014 kan men stellen dat het bewaren en restaureren van deze villa zeker de moeite waard was!

Tekst: Mireille Schaekers

Bronnen:
- mr. Hargreaves (de huidige bewoner),
- Gemeentearchief Zwijndrecht: bevolkingsregister Zwijndrecht (1911-1920),
- Gemeente Zwijndrecht (technische dienst): stratenatlas Zwijndrecht (1841) en affiche volksfeest bij openstelling Statie- en Laarstraten (1904)
- Foto: Archief HKZB